{category-title}
AZAL-ın inhisarına nə vaxt son qoyulacaq?
"Azadlıq radiosu"nun verdiyi məlumata görə, "İrlandiyanın az büdcəli aviaşirkəti olan"Ryanair" İrəvana uçuşlar planlaşdırır". Ermənistan hökumətinin Mülki Aviasiya İdarəsinin rəhbəri Tatevik Revazyanın sözlərinə görə, aviaşirkət ilə danışıqlara artıq başlanıb.
Onun sözlərinə görə, "Ryanair" reyslərinə biletin qiyməti dünya üzrə 40 avro olsa da təbii onlar Ermənistana bu qiymətə uça bilməyəcək. "Amma istənilən halda aviabiletlər 350, 400 və 500 avrodan ucuz olacaq ", - deyə Tatevik Revazyan vurğulayıb.
Revazyanın sözlərinə görə, əgər "Ryanair" Ermənistan bazarına gırsə aviabiletlərin qiymətləri düşəcək və nəticədə Avropadan Ermənistana, eləcə də Ermənistandan Avropaya sərnişin daşımaları çoxalacaq.
Bir tərəfdən razılaşmanı təklif edən Avropa Birliyi Avropa aviaşirkətlərinin yolunu Azərbaycan bazarına açmağa hazır olduğunu deyir. Bu şübhəsiz aviabiletlərin indiki yüksək dəyərinin enməsinə və ölkə vətəndaşlarının xeyrinə olacaq. Digər tərəfdən isə Azərbaycan rəsmiləri, AZAL-ın inhisarçı maraqlarının xeyri üçün avropalılar qarşısında hər cür maneə törədərək danışıqları uzadırlar.
Ekspertlər AZAL-ı Avropa Birliyi ilə danışıqları ləngitməkdə günahlandırır. Onların fikrincə, Azərbaycanın avia bazarının liberallaşması, yerli şirkətə bu sahədə monopoliyanı itirəcəyi üçün sərf etmir.
Qeyd edək ki, Avropa Birliyi ilə müqavilənin imzalanması nəticəsində Bakının hava limanı AZAL-dan alınacaq və müstəqil fəaliyyət göstərəcək. Azərbaycan Avropada yeganə ölkədir ki, avia daşıyıcı şirkət həm də hava limanının sahibidir. Razılaşmanın digər şərtlərindən biri də, Avropa aviaşirkətlərinin Bakının hava limanına pulsuz daxil olması, aviabiletlərin, vergi xidmətlərinin və tariflərin azaldılmasıdır.
Bütün tələblər avtomatik olaraq AZAL-ın indiki inhisarçı mövqeyinə ziddir.
Öz növbəsındə AZAL rəhbərliyi bildirir ki, şirkət digər aviaşirkətlərə maneçilik törətmir. Bu şirkət rəhbərliyi tərəfindən dəfələrlə vurğulanıb. İlk vaxtlar avropalı səlahiyyət sahibləri belə bəyanatlara inansalar da iki ildir ki, bu ifadələr onlarda yalnız kinayəli gülüş oyadır.
Avropa Birliyi indiyə kimi heç bir ölkə ilə aviasiya razılaşmasıla bağlı bu qədər uzun danışıqlar aparmayıb. Azərbaycana ilk dəfə bu razılaşma 2013-cü ildə təklif olunub. Heç bir nəticə əldə edilmədiyi üçün dayandırılıb. 2017-ci ildə Avropa Birliyi yenidən razılaşma bağlamağı təklif edib. Bu zaman kəsiyində Gürcüstan və Ermənistan artıq analoji müqavilə imzalayıb və bu yolla Azərbaycan vətəndaşları Gürcüstan hava limanından istifadə eədərək Avropaya səyyahət etmək imkanı əldə ediblər.
Hər iki tərəfin optimist fikirlər səsləndirməsinə baxmayaraq razılaşma barədə danışıqlar 2018-ci ildə də yekunlaşmayıb.
AZAL qürurla qeyd edir ki, Heydər Əliyev adına Beynalxalq Hava Limanı hazırda 50 dən çox istiqamətə uçan 30 -dan çox aviaşirkətə xidmət edir.
Məsələn, Macarıstana məxsus "Wizzair" aviaşirktəti Bakıdan ancaq Budapeşdə uçursa, Kutaisidən Avropanın 8 şəhərinə uçuşlar həyata keçirir.
"İsrail ilə razılaşma imzalandıqdan sonra, İsrail ilə Avropa Birliyinin arasında sərnişin daşımalarının sayı hər il bir milyon artır. Mərakeşdə milli daşıyıcı şirkətlərin biznesi 60% , Serbiyada isə - 100%-dək çoxalıb. Aviasiya razılaşması rəqabət yaradıb. Halbuki, əvvəllər bu ölkələrdə də inhisarçılıq olub. Bu razılıaşma həmçinin indiyə kimi həyata keçirilməyən yeni birbaşa reyslər açıb. Nəticədə müştərilər daha ucuz və orta dəyərə malik tariflər əldə edib. Məsələn, Avropa Birliyi - Mərakeş reyslərində orta statistik qiymət 61%, Avropa Birliyi-ABŞ arasında isə 27% düşüb", deyə Avropa rəsmisi bildirib.
Bununla yanaşı Hololinin sözlərinə görə, bu razılaşma turistlərin sayının artmasına, ölkədə turizmin inkişafına kömək edəcək.
"Azərbaycanla bağlanacaq razılaşmada, ən vacib amil Bakı hava limanının tam potensialından istifadə etmək imkanı olacaq. Bu müasir 5 ulduzlu hava limanı sərnişinlərin rahatlığı üçün hər bir imkana malikdir. Amma gücünün heç 50% qədər işləmir".
Onun fikrincə, Bakı hava limanının mühüm qitələrarası nəqliyyati və logistika mərkəzinə çevrilməsi üçün bütün lazımi infrastrukturu var.
Azərbaycan tərəfinin təklif etdiyi şərtlərə gəldikdə H.Hololi deyir ki, Azərbaycan nümayəndələri razılaşmanın yerli şirkət olan AZAL-a heç bir şəkildə mənfi təsir göstərməyəcəyinə əmin olmaq istəyirlər.
"İndiyə kimi imzaladığımız aviasiya razılaşmalarında əldə etdiyimiz təcrübələrə əsasən deyə bilərik ki, bu razılaşmalar milli daşımaya çox müsbət təsir göstərib. Qiymətlərin aşağı düşməsi milli daşımaya zərər gətirmir, əksinə sərnişin axınını daha da gücləndirir. Bu məlumatları Azərbaycan tərəfi ilə paylaşdıq və düşünür ki, tezliklə problei aradan qalxacaq və onları razılaşmanın hər iki tərəf üçün xeyirli olacağına inandıra biləcəyik".
Azərbaycan bazarı Avropa Birliyi üçün kiçik olsa da Avropa aviaşirkətləri ölkəyə maraq göstərir və yeni birbaşa reyslər açmağa hazırdılar.
Onun fikrincə, razılaşma Bakı hava limanının əla infrastrukturundan istifadə edərək, Azərbaycan daşıyıcıları üçün yaxşı bir imkan yarada, AB ilə Asiya arasında sərnişin daşımanı artıra bilər.
"Azərbaycanın yüksək rütbəli rəsmiləri ilə keçirilən bütün görüşlərimdə tezliklə aviasiya razılaşmasının imzalanması ilə bağlı eyni fikirdə olacağımızı düşündüm. Bu müqavilə hər iki tərəf üçün qələbə ola bilər", - deyə Avropa rəsmisi yekunlaşdırıb.